کتاب

کتاب مجموعهای از صفحات نوشتهشده، مصور، چاپشده یا صفحات خالی (صفحه سفید و نانوشته)؛ ساختهشده از جوهر، کاغذ (ورق) یا مواد دیگر (چسب، نخ و…) است که معمولاً از یک طرف یا سمت به یکدیگر محکم شده یا متصل میگردند. هر صفحه در کتاب، ورق و هر سمت یا روی هر ورق، صفحه نامیده میشود. به مجلّدکردن کتاب به اصطلاح صحافی گفته میشود. کتاب در اندازههای گوناگون وجود دارد. در ایران قطع رحلی، وزیری و جیبی از معروفترین قطعهای کتاب است. واژه کتاب از زبان عربی وارد فارسی شدهاست. در فارسی میانه نامک (به فارسی دری نامه) به طور عمومی به کتاب اطلاق میشد و فروردگ به آنچه امروز عموماً نامه خوانده میشود. در دورهٔ تکوین فارسی دری نیز نامه به معنی مطلق کتاب به کار رفتهاست. در فارسی میانه از اصطلاحات تخصصیتر ماتیکان (رساله) و نسک (برای بخشهای اوستا) استفاده شدهاست. کلمهٔ نُبی که همریشه با نبشتن (نگاشتن) است و معنای مطلق کتاب یا نوشته از آن مستفاد تواند شد، در فارسی دری به معنی خاص قرآن به کار رفتهاست.کتاب معمولاً در اندازههای مختلفی چاپ میشود و بستگی به حجم کتاب دارد و بیشتر یک امر سلیقهای میباشد، اما کتابها در اندازههای زیر چاپ میشوند (ابعاد به سانتیمتر هستند): قطع جیبی ۱۵x۱۱ قطع پالتویی ۲۱x۱۲ قطع رقعی ۲۱x۱۴ قطع خشتی (مربعی) ۲۱x۲۱ قطع بیاضی ۲۲x۲۹ (در این قطع عرض کتاب بیشتر است) قطع وزیری ۲۴*۱۷ قطع بیاضی بزرگ ۲۴x۳۴ قطع رحلی کوچک ۲۹x۲۲ قطع رحلی بزرگ ۳۴x۲۴ قطع سلطانی ۴۹x۳۴ البته بیشتر کتابها در اندازه وزیری چاپ میشوند. ساختار و اجزای کتاب:۱ – نوار روی جلد ۲ – لببرگردان ۳ – آستر بدرقه ۴ – روکش جلد ۵ – لب بالا ۶ – لب جلو ۷ – لب پایین ۸ – صفحه سمت راست ۹ – صفحه سمت چپ ۱۰ – حاشیه عطف